تاریخ ارسال : ۹۶/۰۷/۱۰
سدل نیپل از دیگر اتصالات در کنار اسپلیت تی و ولدولت است که برای انشعاب گیری در خطوط لوله موارد استفاده بسیار بالایی دارد. گرچه معمولاً برای انشعاب گیری از اتصال اسپلیت تی استفاده می شود اما این به معنا نیست که تنها اتصال قابل توجیه در هر شرایطی برای انشعاب گیری اسپلیت تی می باشد. این اتصال گرچه دارای مزایایی نظیر استقامت و مقاومت بیشتر در مقابل تنش و کشش لوله است و می تواند به سادگی و در صورت رعایت استانداردها مانع از دفرمه شدن لوله شود، اما همواره نیز قابل توجیه نیست. با وجود ضریب مقاومت اسپلیت تی، در برخی مواقع سدل نیپل مطلقاً اتصال قابل توجیه تری محسوب می شود. سدل نیپل در مقایسه با اسپلیت تی که پوششی کمربندی حول لوله دارد، پوششی نیم تنه در جداره لوله ایجاد می کند و از این حیث بسیاری از کارکردهایی که یا اتصال تمام پوششی می تواند داشته باشد را ندارد، اما با وجود این دارای مزایای عدیده ای است که همین امر آن را در مواردی بهترین اتصال برای نصب روی خطوط لوله و مخازن می گرداند. برخی از اصلی ترین مزایای اتصال سدل نیپل در مقایسه با اسپلیت تی را می توان به شرح زیر شمرد:
- اتصال سدل نیپل چنان که اشاره شد فاقد پوشش کمربندی و تمام جداره است. این امر گرچه از ضریب تحمل آن در مقابل فشار خط می کاهد اما در مواقعی که سایز لوله اصلی بسیار بزرگ است، یا زمانی که انشعاب گیری روی مخزن انجام می گبرد طبیعتاً بهترین اتصال برای انشعاب گیری محسوب می شود. از آن جا که اتصال اسپلیت تی را نمی توان روی خطوط لوله با قطر بالا و مخازن نصب کرد، مستحکم ترین اتصال برای استفاده روی این دسته خطوط saddle nipple است.
- زمانی که سایز انشعاب کوچک می باشد چنان که نیازی به استفاده از اسپلیت تی نباشد می توان از سدل نیپل استفاده کرد.
- زمانی که فشار سیال چندان بالا نباشد، به نحوی که نیاز اتصالی نظیر سدل نیپل نیز توان مقوامت در برابر آن را داشته باشد، استفاده از اتصالاتی نظیر اسپلیت تی نه توجیه فنی خواهد داشت و نه توجیه اقتصادی.
- اتصال اسپلیت تی وزن بالایی دارد و خود اهرم فشاری روی خط لوله محسوب می شود و می تواند به مرور زمان حتی خط را دفرمه کند. از این رو زمانی که می توان به ای استفاده از آن از سدل نیپل بهره برد دلیلی برای نصب اسپلیت تی وجود نخواهد داشت.
اتصال Saddle Nipple مشتمل بر سه قطعه است که به صورت جداگانه ساخته شده و روی خط نیز به صورت جداگانه روی لوله یا مخزن جوشکاری خواهند شد. این سه اتصال عبارت اند از:
- سدل: که یک قطعه به شکل حلقوی است و هم سایز لوله اصلی می باشد. این اتصال روی لوله اصلی جوشکاری می شود و همچون جداره ای پوشاننده، محل نصب نیپل را تقویت می کند. سدل باید از جنس لوله اصلی و هم ضخامت با آن باشد مگر در مواقع خاص از لوله با جنس و ضخامت متفاوت برای ساخت سدل استفاده می شود.
- نیپل: دیگر قطعه اتصال سدل نیپل است که حکم ورودی انشعاب جدید را خواهد داشت. این اتصال نیز هم سایز انشعاب مورد نظرمان خواهد بود و پس از ساخت روی لوله به صورت عمود نصب و جوشکاری می شود. تراز کردن آن روی لوله از مهم ترین مراحل در نصب سدل نیپل محسوب می شود. بروز خطا در این مرحله می توان بر کار آسیب مشهود وارد کند. یک سر نیپل به صورت حلقوی می باشد که می بایست روی دیواره لوله یا مخزن بنشیند و کاملاً با آن فیت شود و سطح دیگر آن کاملاً صاف خواهد بود تا فلنج روی آن نصب و جوشکاری شود.
- فلنج: دیگر قطعه اتصال سدل نیپل است که متناسب با فشار خط لوله و سایز انشعاب انتخاب شده و پس از نصب و جوشکاری سدل و نیپل روی نیپل قرار داده می شود و جوشکاری می شود.
معمولا روی فلنج سدل نیپل یک ولو قرار می گیرد و لوله انشعابی روی آن وصل می شود، اما ممکن است مستقیماً لوله انشعابی را داشته باشیم که روی نیپل نصب خواهد شد و جریان سیال از مجرای سدل نیپل به درون آن منتقل خواهد شد.
بیشترین مورد استفاده اتصال سدل نیپل را می توان در آیتم های زیر برشمرد:
- در مرحله پایپینگ و پیش از آن که خطوط مورد بهره برداری قرار بگیرند نیاز به طراحی انشعاب ها با سایزهای متفاوت خواهد بود. در مواقعی که طراحی ها مجری را ملزم به استفاده از اسپلیت تی برای ایجاد انشعاب کرده است، از اسپلیت تی بهره برده می شود، اما در مواقعی که نیازی به این اتصال نیست می توان از سدل نیپل بهره برد.
- در عملیات های انشعاب گرم یا هات تپ نیز سدل نیپل موارد کاربردی زیادی دارد. در زمانی که سایز انشعاب گیری کوچک (معمولاً کمتر از ۶ اینچ) و فشار عملیاتی نیز متوسط رو به پایین می باشد می توان از اتصال سدل نیپل برای هات تپ استفاده کرد.
- در انشعاب گیری از مخازن بیشترین مورد استفاده متعلق به سدل نیپل است. در صورتی که نیاز به انشعاب گیری در هر سایزی روی یک مخزن فاقد یا حاوی جریان سیال باشیم می توانیم از سدل نیپل استفاده کنیم. در این شرایط می بایست در خصوص انتخاب جنس لوله، ضخامت آن و سایر مؤلفه بسیار محتاطانه عمل کنیم. البته می توان از ولدولت نیز برای مخازن استفاده کرد اما Saddle Nipple اتصال مطمئن تری برای انجام این کار می باشد.
شرکت پیشگام صنعت ابزار آمادگی تهیه و تأمین سدل نیپل در سایزها و ابعاد مختلف می باشد. این شرکت در ده ها عملیات هات تپ روی خطوط لوله و مخازن از سدل نیپل بهره برده است و همگی آن ها نیز با موفقیت آزمون خود را پس داده اند. از جمله مهم ترین پروژه های هات تپ ما که در ذآن ها از این اتصال استفاده کرده ایم، عملیات های انشعاب گرم خطوط لوله شرکت گاز استان تهران می باشد که طی سال های متمادی اجرایشان بر عهده شرکت پیشگام صنعت ابزار بوده است و در اثریت قریب به اتفاق شان از سدل نیپل استفاده شده است. لازم به ذکر است تمامی این اتصالات چه حین و چه پس از عملیات انشعاب گیری گرم بدون ایراد به عملکرد خود ادامه داده اند.