تاریخ ارسال : ۹۸/۰۹/۲۹
کار گرم مجموعه اعمالی است که در آن شعله، جرقه و حرارت تولید می شود و البته حرارت این شعله ها و جرقه ها تا حدی بالا است که می تواند موجب بروز اشتعال یا انفجار شود. این کار در متن خود دربرگیرنده ی اعمال ایمنی بسیاری است. در این مطلب به تشریح کار گرم و چگونگی اخذ مجوز آن خواهیم پرداخت.
کار گرم
کار گرم فرایندی است که شامل اعمالی همچون لحیم کاری، جوش، دریل، برش و یا ذوب فلزات و یا موادی مثل شیشه است. استفاده از شعله ی باز در کوره های مختلف یا ابزارهای احتراقی نیز در مجموعه ی کارهای گرم قرار می گیرند. زمانی که مواد قابل اشتعال یا اشتعال زا در محیط کار وجود داشته باشند خطر کار گرم تعریف خواهد شد. در سرتاسر جهان پیش از شروع این کار و یا پیش از طرح ریزی آن، اخذ مجوز کار گرم موردی الزامی و حائز اهمیت است. تمامی کارهای گرم صرف نظر از حضور هر نوع ماده ی قابل اشتعال، در خطر آتش سوزی هستند.
کار گرم
نمونه هایی از اماکن خطرناک برای کار گرم شامل چاه ها، مخازن سوختی، مخازن فاضلاب، خطوط لوله ی مختلف، پمپ بنزین یا فضاهای محصور هستند.
مجوز کار گرم برای عملیات تعمیری، نگهداری یا توسعه توسط اعمالی مثل لحیم کاری، هوابرش، جوشکاری و کار با زبانه های آتش است.
قبل از شروع انواع کار گرم در هر محیط عملیاتی لازم است تا میزان پراکندگی و انتشار گازهای قابل انتشار در محیط ارزیابی و تست شود.
ابزارهای مرتبط با کار گرم عبارت اند از: وسایل الکتریکی، اکسی استیلن، لیزر، جوشکاری، فرزکاری، تیزکاری، سنگ زنی و صیقل کاری، مشعل های گازی ای چراغ ها، لحیم کاری و حمل مشعل.
مجوز کار گرم زمانی صادر می شود که اطمینان از آگاهی افراد در رابطه با خطرات این کار کسب شده باشد. همچنین تمامی کنترل های لازم برای جلوگیری از بروز حادثه باید در محل کار و عملیات پیاده سازی شوند.
این مجوز دستورالعملی است که به صورت گام به گام تمامی مسئولیت ها و تعهدات کارفرما و کارگر را برای جلوگیری از آتش سوزی و انفجار به آن ها گوشزد می کند.
راه حل ممکن در پیشگیری از آتش سوزی در کار گرم
- خطرات این کار برکسی پوشیده نیست پس از پیشگیری از بروز حادثه باید از محیط اطراف شناسایی دقیق به عمل آید و سپس تمامی الزامات ایمنی باید مو به مو دنبال شود.
- طبق دستورالعمل های Api RP 76 اجتناب از هرگونه عمل خطرزا در محیط کار الزامی است. همچنین در صورتی که روندی در کار نیاز به اصلاح دارد سریعا اصلاحیه را انجام دهید.
- تلفات در کار گرم اغلب به این دلیل رخ می دهد که تمرین و تجربه در این کار دخیل نباشد. همچنین نظارت دوره ای و پیوسته از مواد و تجهیزات صورت نمی گیرد.
- برای جلوگیری از اشتعال باید تجهیزات حاوی هیدروکربن ها از یکدیگر جداسازی کرده و در محل مناسب نگهداری کنید.
- پیش از اجرای کار گرم منطقه را از لحاظ حضور گازهای قابل اشتعال بررسی کنید و کارهای گرم را با احتیاط در مجاورت مخازن نفتی و گازی انجام دهید.
- کار گرم را حتی الامکان از منابع بخارات قابل اشتعال دور کنید.
- اگر در مورد مراحل کار و یا خطرات آن مطمئن نیستید و سؤال هایی در این مورد دارید بلافاصله کار را متوقف کنید و از کلید زدن آن پرهیز کنید این کار می تواند ضامنی برای نجات زندگی شما باشد.
مهم است تا کارفرما در جهت کاهش خطرات آتش سوزی یا انفجار، موارد زیر را مد نظر قرار دهد.
- ارتباط تمامی کارکنان و پیمانکاران را با منطقه ی خطرناک بسنجد
- ماهیت سیالاتی که در محیط کاری وجود دارند باید برای تمامی کارکنان روشن شود
- استفاده از وسایل حفاظت شخصی (PPE) باید برای تمامی کارکنان الزامی باشد
- شیوه های ایمنی کار را باید به پرسنل آموزش دهد
- فراهم سازی تجهیزات مانیتورینگ و کنترل کالیبره
- کنترل مداوم میزان اکسیژن اتمسفر محیط کاری
- شناسایی منابعی که سیالات درون آن قابل احتراق اند
- آموزش کارکنان برای مواجهه ی صحیح با آتش سوزی
مجوز کار گرم معمولا به صورت موقت و یا دوره ای برای دادن کار مخصوص با اقدامات پیگشیری یا تمهیدات خاص صادر می شود.
مجوز این کار توسط شخص ذیصلاح و مجاز صادر می شود.
پرمیت یا مجوز کار گرم یک اظهارنامه ی مکتوب است که خطرات هر حوزه ی کاری را به خوبی شناسایی می کند و اقدامات پیشگیرانه و کنترلی را نیز در کنار روشن سازی خطرات به کارکنان و کارفرما گوشزد می کند.
هات تپ
در این عملیات با استفاده از اعمالی چون جوشکاری، برش کاری، فرزکاری، سنگ زنی و غیره که همگی جزئی از کار گرم هستند اتصالاتی ساخته می شود. این اتصالات سپس با میزان ریسک بیش تری بر روی خطوط لوله ی انتقال دهنده ی سیالات گازی و مایع نصب می شوند. بر روی این اتصالات شیرهای صنعتی به نام ولو نصب شده و پس از آن دستگاه هات تپ بر روی این مجموعه سوار می شود تا اجزای عملیات هات تپ تکمیل شوند. دستگاه هات تپ لوله را توسط تیغه الماس های کاتر خود برش می دهد در حالی سیال گازی یا مایع درون آن جریان دارد. دمای سیال درون لوله می تواند بسیار بالا باشد و دمای ناشی از اصطکاک برشی نیز به آن اضافه می شود. بنابراین هرگونه بی احتیاطی می تواند منجر به بروز حادثه شود. عملیات هات تپ نمونه ای بارز از کار گرم است که به منظور انشعاب گیری و تعمیرات خطوط لوله ی تحت فشار در پالایشگاه ها، مجتمع های پتروشیمی و دیگر اماکن صنعتی در حال اجرا می باشد.