تاریخ ارسال : ۹۶/۰۴/۰۳
صنعت پتروشیمی جزو صنایع مادر و کلیدی کشور در زمینه تولید فرآورده های نفتی محسوب می شود و از طرفی دیگر نیز صاحبان و برنامه ریزان مجتمع های پتروشیمی از اصلی ترین مشتریان پروژه های هات تپ محسوب می شوند. با توجه به بالندگی و پویایی این صتعت در سال های اخیر حجم عظیمی از عملیات های انشعاب گرم توسط این واحدها درخواست گردیده است. از این رو توجه به رویدادها و اخبار مربوط به صنعت پتروشیمی از اهم مواردی است که ما بدان اهتمام داریم.
توسعه صنعت پتروشیمی از جمله مواهبی است که نه تنها در زمینه رشد و ارتقای ملی می تواند کمکی شایان به صنعت و تولید بومی داشته باشد، همچنین می تواند شاخه های دیگر صنعتی در زمینه تولید یا تأمین تجهیزات و خدمات را نیز فعال سازد. علاوه بر این رونق پتروشیمی ورود صنایع جدید به کشور را نیز ملزوم می دارد که می تواند گامی بلند در راستای افزایش اشتغال و رشد اقتصادی، و کاهش میزان وابستگی به فرآورده های خارجی را به همراه داشته باشد. چنان که اشاره شد خدمات صنعتی هات تپ از جمله سرویس های خطوط لوله است که با رشد و گسترش واحدهای پتروشیمی رونق مشهودی یافته است. از جمله فازهای توسعه صنعت پتروشیمی می توان به پتروشیمی کردستان و چهار مجتمع دیگر اشاره کر که در سال های اخیر تأسیس و در حال گسترش دامنه فعالیت هستند. با بهره برداری از ۵ طرح جدید شامل پتروشیمی کردستان، پلی استایرن انتخاب، پلی استایرن تخت جمشید، فاز دوم پتروشیمی کاویان و واحد MEG پتروشیمی مروارید، ظرفیت تولید پتروشیمی کشور افزایش یافته که پیش‌بینی می‌شود در ادامه سال جاری هم تولید تجاری از ۵ طرح دیگر پتروشیمی آغاز شود.
در شرایط فعلی فاز سوم اوره و آمونیاک پتروشمی پردیس باظرفیت اسمی ۱٫۷۵۵ میلیون تن، متانول کاوه با ظرفیت اسمی ۲٫۳۱۰ میلیون تن، فاز اول پتروشیمی بوشهر با ظرفیت اسمی ۴٫۱۰۰ میلین تن، متانول مرجان با ظرفیت اسمی ۱٫۶۵۰ میلیون تن و فاز اول پتروشیمی پتروکیمیای ابن سینا با ظرفیت اسمی ۲۳ هزار تن در مدار بهره برداری قرار می گیرد.
در مجموع با بهره برداری کامل از این ۵ طرح حدود ۱۰ میلیون تن به ظرفیت اسمی تولید محصولات پتروشیمی ایران افزوده خواهد شد. از سوی دیگر، مطابق با برنامه ارائه شده از سوی مدیریت برنامه‌ریزی شرکت ملی صنایع پتروشیمی، پیش‌بینی می‌شود امکان تولید بیش از ۴٫۲۸۰ میلیون تن محصول قابل عرضه از این پنج طرح وجود داشته باشد.
طبق برنامه‌های ارائه شده قرار است فاز سوم پتروشیمی پردیس با برنامه تولید ۱٫۰۵۳ هزار تن اوره در تابستان امسال، متانول کاوه در نیمه دوم امسال با برنامه تولید ۹۲۴ هزار تن متانول، فاز اول پتروشیمی بوشهر با برنامه تولید ۱٫۷۲۶ میلیون تن متانول در نیمه دوم سال، پتروشمی مرجان با برنامه تولید ۵۷۷ هزار تن متانول در نیمه دوم سال و فاز اول پتروشیمی پتروکیمیا ابن سینا با برنامه تولید ۸ هزار تن انیدریک مالئیک در نیمه دوم سال در مدار بهره برداری قرار بگیرند.
شرکت ملی صنایع پتروشیمی همچنین پیش‌بینی کرده تا پایان سال ۹۶ ظرفیت تولید محصولات پتروشیمی ایران به مرز ۷۰ میلیون تن و تولید پتروشیمی کشور به حدود ۵۸ تا ۶۰ میلیون تن افزایش یابد که در این صورت برای دومین سال متوالی رکورد بالاترین تولید در تاریخ صنعت پتروشیمی به ثبت می رسد.
از دیگر دستاوردهایی که در زمینه صنعت پتروشیمی حاصل آمده است صدور فرآورده ها به کشورهای خارجی است. در این راستا مجتمع هاي پتروشيمي ايران صادرات محصولات مختلف پليمري و شيميايي به بازار بزرگ روسيه را آغاز کردند.
روسيه به عنوان يک بازار بزرگ مي تواند ميزبان محصولات پتروشيمي ايران باشد و از اين رو به تازگي پس از رايزني و بازاريابي هاي گسترده، صادرات به اين کشور به صورت جدي و با رويکردي نوين از سوي مجتمع هاي پتروشيمي کشورمان در حال انجام است.
تحليلگران اعتقاد دارند که شناخت روش‌هاي مناسب حمل و نقل کالاهاي ايراني به روسيه، بررسي فرصت‌هاي روز و آتي تجارت با روسيه، معرفي وسعت و حجم مبادلات بازار مشترک ايران و روسيه، پيش نيازهاي بنگاه‌هاي ايراني جهت تجارت، آشنايي با استانداردهاي کالايي و خدمات بازار و معرفي کالاهاي ايراني داراي مزيت براي تجارت با روسيه بايد از سوي مجتمع هاي پتروشيمي مورد توجه قرار گيرد.
رونق بازارهای پولی نظیر بورس از دیگر مواهب گسترش صنعت پتروشیمی در کشور بوده است. برای نمونه در پی اعلام عرضه اولیه ۱۰ درصد سهام شرکت سرمایه گذاری صنعت پتروشیمی ساختمان خلیج فارس (وپسا) با سرمایه ۲۵۰ میلیارد تومانی که قرار است شنبه سوم تیر ماه در بازار دوم معاملات فرابورس انجام شود، برخی ابهامات در مورد این شرکت مطرح شده و برخی فعالان سوالاتی را مطرح کردند .
شهاب فلاح پور سهامدار عمده و ذی نفع نهایی “وپسا” و موسس گروه صنعتی پارکو ، پاسخ هایی به ابهامات مطرح شده به خبرنگاران داد.
وی گفت: از سال ۱۳۸۰۰ در حوزه باربرداری فوق سنگین فعال بوده و با استفاده از متخصصین فنی و مالی در ترکیب هیات مدیره و مدیران کلیدی شرکت های اصلی و فرعی مشغول فعالیت هستیم.
نماينده اتاق بازرگاني و صنايع روسيه در ايران چندي پيش گفت: به لطف لغو موانع تجاري، در سال ۲۰۱۶ حجم مبادلات تجاري بين ايران و روسيه نسبت به سال قبل به ميزان ۷۰ درصد افزايش يافت. وي افزود: حجم مبادلات تجاري در سال گذشته ۲٫۲ ميليارد دلار بود که بخش عمده آن مربوط به صادرات ماشين آلات، تجهيزات، بخش حمل و نقل، مواد غذايي و فلزات روسي به ايران بود اما صادرات ايران به روسيه تنها ۳۰۰ ميليون دلار از اين رقم را به خود اختصاص داده است.
ماکسيموف افزود: ما فکر مي کنيم افزايش مبادلات تجاري به بهبود روابط دوجانبه بين کشورهاي ما و افزايش علاقمندي تجار ايراني و روس به فعاليت هاي بازرگاني مشترک بستگي دارد. به علاوه، دو دولت از طريق گشايش بانک هاي ويژه، سرمايه گذاري هاي مشترک، مناطق آزاد تجاري و اقتصادي، برقراري مجدد ارتباطات حمل و نقل و ابتکارات جديد از جمله ايجاد کوريدورهاي سبز و تسهيل رژيم اعطاي رواديد در حال ايجاد شرايط تجاري لازم هستند.
وی با بیان اینکه صنعت بار برداری سنگین (Heavy Lifting) شامل جرثقیل های بالاتر از ۴۵۰۰ تن تعریف می شود، ادامه داد:پس از خروج شرکت های خارجی فعال در این حوزه از ایران در دهه ۸۰، فعالیت ما در این حوزه گسترش یافت.
تا قبل از این تاریخ، حوزه عملیات نصب پالایشگاه ها و پتروشیمی ها انحصارا در دست شرکت های خارجی مثل ماموت هلند و الجابر امارات بود.بنابراین گروه صنعتی پارکو اولین شرکت ایرانی بخش خصوصی درحوزه باربرداری سنگین است که فعالیت این گروه در یک سال اخیر در قالب شرکت پارت ماشین سازه سازماندهی و تجمیع شده است.
این سهامدار عمده با بیان اینکه صنعت باربرداری سنگین (Heavy Liftingg) صنعتی است که در هر کشور در انحصار شرکت های محدودی بوده و در ایران نیز صنعتی جدید بشمار می رود، ادامه داد: بعد از اعمال تحریم و خروج شرکت های خارجی، تنها شرکت بخش خصوصی که در کنار قرارگاه خاتم الانبیاء فعال بوده، گروه صنعتی پارکو (پارت ماشین سازه پارس کنونی) است که از زیرمجموعه های هلدینگ سرمایه گذاری صنعت پتروشیمی ساختمان خلیج فارس است.
فلاح پور در خصوص هلدینگ “وپسا” هم توضیح داد: هنگامی که تصمیم گرفتیم مجموعه شرکتها را شفاف و وارد بازار سهام کنیم کلیه فعالیتهای گروه که شامل ۴ شرکت بود، در قالب یک شرکت سرمایه گذاری هلدینگی تجمیع شد تا بتوان مجموع فعالیت ها را ساماندهی و توسعه داد.سپس هلدینگ “وپسا” اقدام به پذیرش در فرابورس کرد که شامل ۴ شرکت پارت ماشین سازه پارس،اعتماد ماشین آپادانا، سازه طرح گستر شهر آرا و جهان روکش اسپادانا است.
وی با اشاره به دو حوزه فعالیت اصلی پارت ماشین شامل عملیات اجاره دستگاه و عملیات نصب سازه های سنگین ، خاطرنشان کرد: اجاره دستگاه شامل حدود ۸۰ درصد حاشیه سود نسبت به مبلغ قرارداد است و عملیات نصب سازه های سنگین شامل ۴۰ درصد حاشیه سود.
فلاح پور ادامه داد: از سوی دیگر بیش از ۷۰۰ درصد فعالیت های شرکت پارت ماشین سازه مرتبط با قراردادهای منعقده با زیر مجموعه های هلدینگ پتروشیمی خلیج فارس است. در این میان سال گذشته از ۱۰ میلیارد تومان قرارداد منعقده ، ۸ میلیارد تومان سود به دست آمده که ناشی از اجاره دستگاه ها بود که بر اساس نظر حسابرس به خاطر عدم ثبت صورت وضعیت ها توسط کارفرما، ۳٫۷ میلیارد تومان از سود آن به سال ۹۶ منتقل شده است.
با توجه به موارد ذکر شده، استراتژي صحيح براي افزايش صادرات محصولات پتروشيمي نه تنها مانع خام فروشي مواد اوليه هيدروکربوري (مانند نفت خام و گاز طبيعي) مي شود بلکه باعث افزايش رشد اقتصادي و کاهش نرخ بيکاري نيز مي شود که يکي از مهم ترين دغدغه هاي فعلي سياست گذاران اقتصادي است و بدون ترديد تنوع در مقاصد صادراتي مي تواند اثر بخش باشد.
فلاح پور با اعلام اینکه تمام ظرفیت اجاره چرثقیل های شرکت تا مهر سال جاری تکمیل بوده و قرارداد نهایی شده، افزود: برهمین اساس، بودجه سال جاری شرکت، محافظه کارانه است. از این رو فعالان بازار سرمایه می توانند محاسبه کنند.
برای رسیدن به سود بودجه شده سال ۹۶ تنها از محل اجاره ها کافی است اجاره دستگاه ها ۲۵۵ میلیارد تومان باشد که این مبلغ چندان دور از انتظار نیست و به عبارتی حداقل فعالیت دستگاه ها است.
وی ادامه داد : همچنین به منظور محاسبه محافظه کارانه، بودجه سال ۹۶۶ صرفا بر اساس قرادادهای نصب، تنظیم و ارائه شده که ممکن است تا پایان سال نیازی به حوزه نصب نباشد.
وی ادامه داد: برخلاف ابهامات مطرح شده در خصوص نیروی انسانی، حداقل نیروی انسانی ثابت در این شرکت ۱۲۰۰ نفر هستند که برای هر پروژه بین ۵۰ تا ۱۰۰ نفر دیگر اضافه می شوند با افزایش موقتی ، کارکنان پارت ماشین سازه به بیش از ۳۰۰ نفر هم می رسد.
در همين حال، علي محمد بساق زاده، مدير کنترل توليد شرکت ملي صنايع پتروشيمي با اشاره به افزايش تقاضا براي خريد محصولات پتروشيمي ايران توسط کشورهاي مختلف جهان گفت: افزون بر مشتريان سنتي چندين کشور خواستار امضاي قراردادهاي خريد محصولات مختلف پتروشيمي از ايران شده اند. وي تصريح کرد: برخي مجتمع هاي پتروشيمي بازارشان را از برخي مشتريان سنتي به روسيه تغيير داده اند و اين رويکرد جديد روندي خوب در مسير افزايش صادرات است. در اين ميان رئيس مشترک اتاق ايران و روسيه نيز با تاکيد بر اهميت راهبردي روابط دو کشور اظهار کرد: اين کشور نياز فراواني به واردات محصولات پتروشيمي دارد و بايد همکاري مناسبي ميان توليدکنندگان محصولات پتروشيمي کشورمان براي گسترش صادرات به روسيه برنامه ريزي شود.
اسدالله عسگر اولادي به پايين بودن رونق توليد محصولات پتروشيمي در روسيه اشاره کرد و گفت: شرايط بازار روسيه براي صادرات محصولات پتروشيمي ايران به اين کشور بسيار مساعد است و بايد در جهت شناسايي توانمندي هاي ايران در روسيه تلاش بيشتري شود. وي اظهار کرد: صادرکنندگان محصولات پتروشيمي ما بايد در نمايشگاه هاي روسيه شرکت کنند و با خريداران محصولات پتروشيمي روسي وارد مذاکره شوند. در سال هاي گذشته حضور خوب صادرکنندگان ما در نمايشگاه پتروشيمي در روسيه منجر به قراردادهاي خوبي شد که اميدواريم امسال هم شاهد قراردادهاي خوبي براي صنعت پتروشيمي باشيم.