تاریخ ارسال : ۹۶/۰۵/۲۹
ساخت اسپلیت تی به عنوان یکی از فرایندهای مهم و حائز اهمیت در انشعاب گیری از لوله ها به شمار می آید که در خصوص آیتم های فنی آن باید نهایت دقت را به خرج داد. اسپلیت تی یک اتصال چند تکه است که قطعات آن از طریق فرایندهای برش لوله تهیه می شوند و مطابق با مشخصات فنی و نقشه های فنی ترسیم شده روی هم مونتاژ می شوند. مونتاژ قطعات روی همدیگر اغلب از طریق جوشکاری قوس الکتریکی یا جوشکاری آرگون انجام می شود. جوشکاری بر حسب استانداردهای جوش خط لوله نظیر API 1104 انجام می شود. برای انجام عملیات های انشعاب گیری گرم یا هات تپ باید علاوه بر استانداردهای جوش، از الزامات استاندارد هات تپ خطوط لوله یا API 2201 نیز می بایست توجه کرد. بخش اعظم این استاندارد الزامات جوش را شامل می شود.
قطعات اسپلیت تی که روی هم جوشکاری می شوند شامل موارد زیر می شود:
- جوشکاری فلنج روی نیپل split tee
- جوشکاری نیپل روی پد بالایی اسپلیت تی
علاوه بر موارد فوق حین اتصال split tee روی خط لوله نیز می بایست جوشکاری های زیر انجام گیرند:
- جوشکاری پدها روی لوله
- جوشکاری پدهای روی یکدیگر
ساخت اسپلیت تی
هر کدام از فرایندهای فوق اهمیت و الزامات خاص خود را دارد. بنابراین دستورالعمل انجام جوشکاری قطعات اسپلیت تی برای هر یک از خطوط می تواند تفاوت هایی با یکدیگر داشته باشد. تعداد پاس های جوش هر خط جوش ممکن است متفاوت باشد، نوع جوشکاری می تواند متفاوت باشد، نوع الکترود مورد استفاده نیز بر حسب دقت و ظرافتی کار، و اهمیت و سختی ای که از خروجی کار می خواهیم می تواند متفاوت باشد. با همه این احوال می بایست در خصوص رعایت دستورالعمل ها و روش های اجرایی بیشترین دقت لازم را به خرج داد. جوشکاری قطعات اسپلیت تی، با جوشکاری نیپل روی پد بالایی آغاز می شود. پد بالایی که از طریق فرایند برش سوراخ شده و یک سوراخ به سایز انشعاب درخواستی روی آن قرار داده شده است می بایست روی نیپل متصل شود. نیپل اتصال split tee نیز سایز انشعاب اسپلیت تی را دارد. پس از اتصال این دو قطعه فلنج split tee روی نیپل متصل می شود. فلنج معمولاً بر حسب کلاس فشار سیال و لوله اصلی انتخاب می شود و در مرحله پایانی ساخت اسپلیت تی روی آن نصب می شود. چنان که اشاره شد دقت و حساسیت اصلی ترین فاکتورها در ساخت split tee می باشد و البته مهارت اپراتورها و تکنیسین ها نیز نقش عمده ای در این خصوص ایفا می کند.
اما نکته مهم در صحت کیفیت اتصال split tee جوشکاری قطعات روی همدیگر می باشد. بازرسی جوش در انتهای فرایند ساخت از الزامات کار هات تپ است و بدون اخذ تأییدیه از ناحیه بازرس جوئش عملیات هات تپ، امکان تداوم فرایند وجود ندارد. در جبازرسی جوش اسپلیت تی نکات مهم و متعددی مورد توجه قرار می گیرند اما دو مورد بیش از سایرین دارای اهمیت می باشد. ترک هیدروژنی و سوختگی جوش.
سوختگی جوش زمانی به وجود می آید که بر اثر خط جوش بی کیفیت حوضچه جوش بزرگی تشکیل شود، به نحوی که سطح زیرین لوله در آن ناحیه توان تحمل فشار سیال درون لوله را نداشته باشد و به این ترتیب به مرور خط در آن نقطه دچار سوراخ شدگی و نشتی شود. نشتی خط لوله در نتیجه این نوع از جوشکاری های لوله امری بسیار رایج است که باید در خصوص ان بیشترین احتیاط را داشت. خصوصاً در ساخت split tee به منظور انجام عملیات هات تپ می بایست به این نکته بیش از پیش توچه داشت. بروز چنین مشکلاتی حین هات تپ یا پس از آن کل فلسفه وجودی عملیات انشعاب گیری به روش گرم را زیر سؤال می برد، چرا که بار دیگر به منظور رفع ایراد ناچاریم خط را خاموش کنیم و اسپلیت تی ساخته شده و نصب شده را ترمیم کنیم.
ایراد دیگر در ساخت و جوشکاری اسپلیت تی ایجاد ترک های هیدروژنی حین ساخت است که این امر نیز ناشی از بی دقتی در فرایند جوشکاری می باشد. ترکگ های هیدروژنی به چشم نمی آیند و قابل رؤیت نیستند. حتی ممکن است مدت ها بعد از ساخت اسپلیت تی خود را بروز ندهند، اما به مرور می بینیم که در نتیجه فشاری که به split tee در ناحیه اتصال وارد می شود بخش های دچار ترک هیدروژنی ترد می شوند و به مرور فرو می ریزند. به این ترتیب جوشکاری به خطا می خورد و دچار عیب می شود. از این رو و به منظور ممانعت از بروز چنین ایرادی باید نهایت دقت در ساخت اسپلیت تی در مرحله جوشکاری را به خرج داد.
اسپلیت تی
دستورالعمل ها و روش های اجرایی ساخت split tee می بایست به این نکات توجه ویژه داشته باشند. مهندسین و طراحان این اتصال برای انجام هات تپ باید عنایت داشته باشند که بروز هر کدام از ایرادات فوق چه تبعاتی می تواند برای یک مجتمع و برای خود مجری انجام عملیات انشعاب گرم داشته باشد. از این رو در فرایند طراحی اسپلیت تی باید با مهارت و دقت عمل کرد تا محصول ساخته شده و نصب شده تا جای ممکن از چنین حوادثی مصون بماند.
ساخت اسپلیت تی– نصب اسپلیت تی- جوشکاری اسپلیت تی- اسپلیت تی